Chuyện về xe “Citroen Traction Avant (tắc xông)” trên đường phố Sài Gòn xưa _sgx

👉 Chú ý: Quý vị lướt xuống dưới bài thấy ô “See Full Article” màu xanh, thì bấm vào nút ấy để xem đầy đủ nội dung bài viết nhé. Xin cảm ơn !

Citroen Traction Avant là dòng xe cổ tạo được nhiều dấu ấn sâu đậm đối với người dân các đô thị lớn ở Việt Nam xưa hơn bất kỳ loại xe nào khác bởi dáng vẻ đặc biệt của nó. Đây là dòng xe hạng sang được người Pháp đem vào Đông Dương thời kỳ cuối thập niên 1930 và hiện diện ở Sài Gòn cùng các thành phố lớn khác trong vài chục năm, được dân Việt phiên âm tên gọi là “Tắc-xông”.

Cái tên Traction Avant là cụm từ tiếng Pháp, có nghĩa là “dẫn động phía trước”. Đúng như tên gọi của mình, đây là một trong những mẫu xe du lịch đầu tiên sử dụng hệ dẫn động cầu trước, và là mẫu xe đầu tiên sử dụng hệ thống khung gầm – thân vỏ liền khối (unibody) được sản xuất hàng loạt.

Đại lý phân phối xe Citroen ở Sài Gòn. Tòa nhà này tồn tại tới nămn 1953 thì bị phá bỏ để xây khách sạn REX ở bên cạnh Bùng binh Bồn Kèn

Dòng xe này cũng được gọi bằng các tên khác tùy theo sức mạnh động cơ của nó, như là Citroën 7, Citroën 11, Citroën 15/6, trong đó các loại xe 7 và 11 mã lực được sản xuất đầu tiên kể từ năm 1934.

Dãy xe Traction trước Nhà Hát, công trường Francis Garnier (nay là công trường Lam Sơn) đầu thập niên 1950

Mặc dù không phải là mẫu xe đầu tiên với hệ dẫn động cầu trước và hệ thống treo độc lập, nhưng Traction Avant đã đi tiên phong trong việc ứng dụng khung nguyên khối và cơ cấu lái bánh răng thanh răng (rack & pinion).

Chính nhờ cấu trúc thân xe liền khối thay vì đặt trên khung hình thang như những chiếc xe trước đó, Traction Avant đã có được kiểu dáng thấp, rộng và thanh lịch đặc trưng. Sự tinh tế, kiêu sa của chiếc xe thậm chí đã khiến nó còn được biết đến với một biệt danh khác ở Pháp là “Reine de la Route” (Nữ hoàng trên đường). Đặc biệt với hệ khung này, Traction Avant cũng có độ an toàn cao hơn nhiều so với những chiếc xe cùng thời trong tình huống xảy ra va chạm.

Xe Traction 11 đậu trước nhà hàng Sing Sing, phía sau là ngã tư Phan Đình Phùng (nay là Nguyễn Đình Chiểu) và Đoàn Thị Điểm.

Với những giải pháp kỹ thuật đi trước thời đại, chi phí để Citroen phát triển Traction Avant cao tới nỗi dòng xe này đã góp phần không nhỏ vào việc khiến hãng bị phá sản vào đầu năm 1935. Tuy nhiên sau đó dưới quyền sở hữu của Michelin, dòng xe này đã dần đem lại thành công và trở thành một trong những biểu tượng của Citroen. Trong suốt vòng đời của mình, kể từ 1934 tới năm 1957, trong khoảng 23 năm, có tất cả 760.000 xe được sản xuất.